Prof. dr hab. Iwona Morkunas

 

E-mail: iwona.morkunas@up.poznan.pl lub iwona.morkunas@gmail.com

Tel. +48 61 846-60-40

ORCID ID: 0000-0003-4186-0202

 

Wykształcenie:

• 1989 - magister biologii, specjalność nauczycielska, Wydział Matematyczno-Przyrodniczy, Instytut Biologii i Ochrony Środowiska (IBiOŚ), Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Słupsku (WSP) (obecnie Akademia Pomorska w Słupsku)
• 1997 - doktor nauk biologicznych, specjalność fizjologia roślin, Wydział Biologii,Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• 2008 - doktor habilitowany nauk biologicznych w zakresie biologii – fizjologii roślin, Wydział Biologii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• 2017 - profesor nauk biologicznych, Wydział Biologii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dn. 23 września 2017 r.

Przebieg pracy zawodowej:

• nauczyciel akademicki Instytutu Biologii i Ochrony Środowiska WSP w Słupsku; asystent i adiunkt w latach 1990-2000
• adiunkt Zakładu Patofizjologii Roślin Instytutu Ochrony Roślin w Poznaniu 2000-2001
• nauczyciel akademicki Katedry Fizjologii Roślin Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu; adiunkt w latach 2001-2013; od 2013 do 2017 profesor nadzwyczajny, następnie profesor  

 Staże i szkolenia:

• Katolicki Uniwersytet Lowański (Katholieke Universiteit Leuven), Laboratorium Molekularnej Biologii Roślin, Zakład Biologii, Instytut Botaniki i Mikrobiologii, Leuven-Heverlee, Belgia
• Uniwersytet Humboldta w Berlinie (Humboldt Universität zu Berlin), Instytut Biologii, Katedra Fizjologii Roślin, Niemcy
• Uniwersytet w Le Mans (Université du Mans), Wydział Nauki i Techniki, Francja
• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Katedra Fizjologii Roślin i Biotechnologii
• Zakład Fizjologii Roślin PAN w Krakowie
• Warsztaty Bio-Talent, Instytut Genetyki Roślin w Poznaniu
• Międzynarodowe szkolenie EPG (Electrical Penetration Graph) przez prof. Freddy Tjallingii, Uniwersytet Zielonogórski, Zielona Góra
• Szkolenie HORYZONT 2020, Poznań
• Kurs Komercjalizacja badań naukowych kluczem konkurencyjności woj. wielkopolskiego -szkolenia z zakresu zakładania i prowadzenia firm typu spin out i spin off, Poznań
• Kurs Techniki Filtracyjne i elektroforetyczne w badaniach kwasów nukleinowych i białek, Instytut Biologii Molekularnej i Biotechnologii UAM, Poznań
• Kurs Metody Biologii Molekularnej- Metody diagnostyczne oparte na analizie DNA (PCR), A&A Biotechnology we współpracy z Politechniką Gdańską, Gdańsk

Członkostwo towarzystw naukowych:

• krajowych – Polskie Towarzystwo Botaniczne (PTB), Polskie Towarzystwo Biologii Eksperymentalnej Roślin (PTBER), Polskie Towarzystwo Fitopatologiczne (PTFit),
• międzynarodowych – Federacja Europejskich Towarzystw Biologii Roślin (FESPB), Międzynarodowe Towarzystwo Interakcji Molekularnych Roślina – Mikroorganizm (MPMI) i Międzynarodowe Towarzystwo Chemicznej Ekologii

 Badania, zainteresowania i osiągnięcia naukowe:

• poznanie regulacji biosyntezy fitohormonów na poziomie molekularnym w siewkach grochu jadalnego (Pisum sativum L.) w warunkach zróżnicowanego stężenia ołowiu, tj. powodującego efekt hormezy i subletalny oraz podczas zasiedlenia przez mszycę Acyrthosiphon pisum
• udział brassinosteroidów i sacharozy w odporności Pisum sativum L. na Fusarium oxysporum
• regulacja przez węglowodany systemu obronnego Vigna radiata-węglowodany jako  cząsteczki powodujące priming
• wpływ ołowiu na generowanie cząsteczek sygnałowych w siewkach grochu jadalnego (Pisum sativum L.) w odpowiedzi na żerowanie  owadów o różnym typie aparatu gębowego i wpływ tych interakcji na behawior i bionomię fitofagów
• współzależność pomiędzy poziomem węglowodanów, a infekcją i rozwojem chorób grzybowych w heterotroficznej fazie kiełkowania i podczas przejścia od heterotroficznej do autotroficznej fazy kiełkowania nasion łubinu i grochu
• udział sacharozy w reakcjach obronnych łubinu (Lupinus luteus L. cv. Polo) na grzyb Fusarium oxysporum f.sp. lupini
• stres oksydacyjny i obrona antyoksydacyjna podczas interakcji roślina-patogen
• regulacja metabolizmu fenylopropanoidowego przez węglowodany i tlenek azotu w roślinach
• wpływ endogennych sygnałów na mechanizm regulacji syntezy i akumulacji flawonoidów w roślinach
• udział molekuł sygnałowych w odpowiedzi obronnej Pisum sativum na mszycę grochową Acyrthosiphon pisum
• regulacja metabolizmu przez węglowodany w kiełkujących nasionach Lupinus angustifolius i Pisum sativum
• metaboliczne i ultrastrukturalne odpowiedzi łubinu i grochu na stres węglowodanowy
• promotor 19 prac magisterskich, w tym 3 obcokrajowców
• promotor 4 prac inżynierskich
• promotor 3 zakończonych przewodów doktorskich, w tym 1 obcokrajowca
• recenzent 7 prac doktorskich i 1 habilitacyjnej
• recenzent w 2 postępowanich profesorskich
• od 2015 Recenzent w Frontiers in Plants Science
• od 2020 Redaktor wydania specjalnego pt. "The Role of Sugars in Plant Responses to Stress and Their Regulatory Function during Development", International Journal of Molecular Sciences, MDPI
• od 2020 Redaktor wydania specjalnego pt. „Methods for Determining Fruit Quality in Horticultural Crops”, Journal of Food Quality, Hindawi

 

 Realizowane projekty:

Kierowanie:

• Projekt KBN, grant nr 3P06R 052 24 "Współzależność pomiędzy poziomem węglowodanów a infekcyjnością i rozwojem chorób grzybowych w kiełkujących nasionach łubinu i grochu, 2003-200
• 6Projekt MNiSW, grant nr N N303 414437 "Wpływ endogennych sygnałów na mechanizm regulacji syntezy i akumulacji genisteiny w łubinie żółtym i jej oddziaływanie na cytoszkielet komórek roślinnych" 2009-2012
• Projekt NCN nr 2011/01/B/NZ9/00074 "Udział molekuł sygnałowych w odpowiedzi obronnej Pisum sativum na żerowanie Acyrthosiphon pisum" 2011-2015

Opiekun naukowy projektów:

• Projekt PRELUDIUM 13, NCN nr 2017/25/N/NZ9/00704 „Wpływ ołowiu na generowanie cząsteczek sygnałowych i ich oddziaływanie na regulację biosyntezy flawonoidów w siewkach grochu (Pisum sativum L.cv. Cysterski) w odpowiedzi na żerowanie mszycy grochowej [Acyrthosiphon pisum (Harris)]” 2017-2021

Uczestnictwo w projektach krajowych:

• Projekt interdyscyplinarny o charakterze międzyuczelnianym z Zakładem Biochemii UAM w Poznaniu "Wzajemne interakcje ołowiu i nekrotroficznego grzyba Fusarium oxysporum f.sp. pisi w korzeniach siewek grochu", 2006-2007
• Udział w realizacji zadań w ramach dotacji ministerialnej do badań nad rolnictwem ekologicznym. Realizacja na podstawie decyzji Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi [Nr PKre-029-6-3/11(150)] współpraca z Instytutem Ochrony Roślin-Państwowym Instytutem Badawczym w poznaniu, 2011
• Projekt MNiSW, grant nr N N303 806640 " Reakcja ucieczki chloroplastów pod wpływem jonów ołowiu na przykładzie Lemna trisulca L.", 2011-2014
• Projekt NCN nr 2014/15/B/NZ9/02169 "Biochemiczne, fizjologiczne i anatomiczne czynniki modyfikujące podatność kukurydzy cukrowej na infekcję wywołaną patogenicznymi grzybami rodzaju Fusarium", 2015-2020
• Projekt NCN OPUS nr 2016/23/B/NZ3/02141 „Sygnałowa rola metabolitów podstawowych w reakcjach chloroplastów sterowanych fototropinami”, 2017-2020

Uczestnictwo w projektach we współpracy międzynarodowej:

• Projekt we współpracy międzynarodowej "Sweet immunity in mung bean" z Laboratorium Molekularnej Biologii Roślin Zakładu Biologii Instytutu Botaniki i Mikrobiologii, Katolickiego Uniwersytetu Lowańskiego (Katholieke Universiteit Leuven) w Belgii, Program Erasmus+, 2015-2016
• Projekt we współpracy międzynarodowej “Sweet immunity in mung bean: the case of fructans” z Laboratorium Molekularnej Biologii Roślin Zakładu Biologii Instytutu Botaniki i Mikrobiologii, Katolickiego Uniwersytetu Lowańskiego (Katholieke Universiteit Leuven) w Belgii, Program Erasmus+, 2016-2017
• Projekt we współpracy międzynarodowej pt. „Comparison of climatic condition of apple tree between Korea and the Poland for cold resistance mechanism”, umowa pomiędzy Uniwersytetem Przyrodniczym w Poznaniu (PULS), Wydziałem Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu a CNARES (Chungcheongnam-do Agricultural Research and Extension Services - Rolniczym Ośrodkiem Badawczo-Doradczym Chungchangnam-do) Agencji Rozwoju Obszarów Wiejskich (Rural Development Administration - RDA) Republiki Korei 

 Aktywność dydaktyczna:

Przeprowadzone lub prowadzone ćwiczenia, wykłady i seminaria naukowe

• ćwiczenia z przedmiotu Systematyka roślin na kierunku Biologia na studiach magisterskich, Instytut Biologii i Ochrony Środowiska WSP w Słupsku, 1990-1992
• ćwiczenia z przedmiotu Fizjologia roślin na kierunku Biologia, Instytut Biologii i Ochrony Środowiska WSP w Słupsku, 1992-2000
• wykłady z przedmiotu Fizjologia roślin na kierunku Biologia na studiach magisterskich, Instytut Biologii i Ochrony Środowiska WSP w Słupsku, 1998 -2000
• pracownie półdzienne i magisterskie na kierunku Biologia o specjalności nauczycielskiej jak i eksperymentalnej, Instytut Biologii i Ochrony Środowiska WSP w Słupsku,1992-1999
• ćwiczenia z przedmiotu Fizjologia roślin na kierunkach Ogrodnictwo, Rolnictwo, Biotechnologia, Biologia na studiach stacjonarnych, Katedra Fizjologii Roślin Akademii Rolniczej w Poznaniu/Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, od 2001 roku
• pracownie specjalizacyjne z przedmiotu Biologia roślin na kierunku Biologia, Biologia plonowania na kierunku Ogrodnictwo, Fizjologia odporności na patogeny i szkodniki na kierunku rolnictwo, Katedra Fizjologii Roślin Akademii Rolniczej w Poznaniu/Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, od 2001
• współudział w opracowaniu programu do ćwiczeń z przedmiotu Fizjologia odporności na patogeny i szkodniki oraz Biologia odporności roślin
• udział w przygotowaniu kolejnej wersji skryptu do ćwiczeń kursu podstawowego z Fizjologii roślin dla kierunków Ogrodnictwo, Biologia i Biotechnologia
• wykłady monograficzne dla słuchaczy studium doktoranckiego na Wydziale Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, 2011 i 2016
• wykłady w ramach programu Erasmus dla studentów Uniwersytetu Humboldta w Berlinie, 2012, Berlin, Niemcy
• wykłady z przedmiotu Fizjologia roślin dla kierunku Biologia na studiach pierwszego stopnia, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu 2011/2012
• wykłady z przedmiotu Ekofizjologia roślin dla kierunku Ochrona Środowiska na studiach pierwszego stopnia, kierownik przedmiotu, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu 2010-2016
• seminarium naukowe dla studentów kierunku Ogrodnictwo na studiach drugiego stopnia, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu 2011-2016
• wykład z przedmiotu Wpływ zanieczyszczeń środowiska na rośliny i zwierzęta  na studiach pierwszego stopnia, kierownik przedmiotu, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu 2014
• opracowanie programu ćwiczeń z przedmiotu Fizjologia odporności na czynniki stresowe dla kierunku Ogrodnictwo, studia drugiego stopnia, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu 2009-2010
• opracowanie programu ćwiczeń z przedmiotu Fizjologia odporności na patogeny i szkodniki dla kierunku Medycyna Roślin, studiach drugiego stopnia, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu 2014-2015
• ćwiczenia z przedmiotu Fizjologia roślin na kierunkach Ogrodnictwo, Rolnictwo, Biologia na studiach stacjonarnych, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, 2009-2016
• ćwiczenia z przedmiotu Ekofizjologia roślin na kierunkach Architektura krajobrazu, Ochrona Środowiska
• ćwiczenia z przedmiotu Biologia roślin na kierunku Ekoenergetyka, studia stacjonarne pierwszego stopnia, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, 2014-2015
• pracownie specjalizacyjne z przedmiotu Fizjologia odporności na patogeny i szkodniki dla kierunku Medycyna Roślin, studiach drugiego stopnia, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu 2014-2015
• ćwiczenia Biologia odporności roślin na stresy biotyczne i abiotyczne, kierunek Medycyna Roślin, studiach drugiego stopnia, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, 2014-2017
• ćwiczenia z przedmiotu Fizjologia roślin drzewiastych na kierunku Rolnictwo, studia stacjonarne, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, 2016-2017
• ćwiczenia z przedmiotu Fizjologia roślin drzewiastych na kierunku Rolnictwo, studia stacjonarne, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, 2016-2017
• wykład i ćwiczenia z przedmiotu Plant physiology under environmental stress, kurs dla studentów z Chińskiej Republiki Ludowej, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, 2017-2018
• ćwiczenia z przedmiotu Fizjologia roślin drzewiastych na kierunku Rolnictwo, studia stacjonarne, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, 2016
• wykłady z przedmiotu Plant responses to adverse environmental factors (module HORT 3), courses: HORT 3.1 Abiotic stresses and HORT 3.2 Biotic interactions, kurs dla studentów programu Erasmus+, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, 2018

 Działalność organizacyjna:

• 1993-1996 Przedstawiciel asystentów w Radzie IBiOŚ WSP w Słupsku
• 1998-1999 Udział w komisji rekrutacyjnej jako sekretarz na Wydziale Matematyczno- Przyrodniczym na kierunku biologia, IBiOŚ WSP w Słupsku
• 2004 Udział w komisji rekrutacyjnej jako egzaminator z biologii na Wydziale Hodowli i Biologii Zwierząt w Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu
• 2009-2014 Udział w komisji rekrutacyjnej jako egzaminator z biologii na Wydziale Hodowli i Biologii Zwierząt Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu 2009-2016 Członek Komisji Egzaminacyjnej na studiach inżynierskich Wydziału Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu
• 2009-2016 Członek Rady Katedry Fizjologii Roślin
• 2009-2016 Członek Rady Wydziału Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu
• 2009 Przewodnicząca Komisji Przetargowej powołanej przez Rektora Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu
• 2009-2014 Przygotowywanie sprawozdań dydaktycznych dla Katedry Fizjologii Roślin
• 2011-2016 Udział w komisjach ds. przewodów doktorskich i habilitacyjnych na Wydziale Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu
• 2016 Udział jako sekretarz w komisji do przeprowadzenia postępowania habilitacyjnego
• 2016-2017 Członek Zarządu Polskiego Towarzystwa Biologii Eksperymentalnej Roślin
• 2018-2019 Członek Zarządu Polskiego Towarzystwa Biologii Eksperymentalnej Roślin
• 2016-2020 Członek Wydziałowej Komisji ds. Nauki
• Od 2019 Członek Rady Naukowej Dyscypliny Nauki Biologiczne

Nagrody i wyróżnienia:

• 2004 - Nagroda Zespołowa III stopnia za oryginalne prace twórcze Rektora AR
• 2005 - Nagroda Indywidualna III stopnia za osiągnięcia naukowe Rektora AR
• 2008 - Nagroda Zespołowa III stopnia za osiągnięcia naukowe Rektora UP
• 2009 - Nagroda Zespołowa II stopnia za osiągnięcia naukowe Rektora UP
• 2011 - Nagroda Zespołowa III stopnia za osiągnięcia naukowe Rektora UP
• 2012 - Nagroda Zespołowa II stopnia za osiągnięcia naukowe Rektora UP
• 2014 - Nagroda indywidualna II stopnia za osiągnięcia naukowe Rektora UP
• 2015 - Nagroda Zespołowa II stopnia za osiągnięcia naukowe Rektora UP
• 2015 - Srebrny medal za długoletnią służbę nadany Przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na wniosek Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego
• 2018 - Nagroda indywidualna II stopnia za osiągnięcia naukowe Rektora UP
• 2020 - Nagroda indywidualna III stopnia za osiągnięcia naukowe Rektora UP